Khái niệm “người được bảo hiểm” thường gây nhầm lẫn với người mua bảo hiểm và người thụ hưởng. Bài viết này sẽ cung cấp những kiến thức cần thiết về định nghĩa, quyền lợi, nghĩa vụ của người được bảo hiểm theo luật bảo hiểm tại Mỹ; cũng như làm rõ sự khác biệt giữa người được bảo hiểm, người mua bảo hiểm và người thụ hưởng bảo hiểm.
Người được bảo hiểm là gì?
Ý nghĩa trong hợp đồng bảo hiểm
Theo luật bảo hiểm Mỹ, người được bảo hiểm là cá nhân hoặc tổ chức có lợi ích được bảo vệ theo hợp đồng bảo hiểm. Đây là đối tượng chịu rủi ro (ví dụ: tử vong, bệnh tật, thiệt hại tài sản) và khi xảy ra sự kiện bảo hiểm, công ty bảo hiểm có nghĩa vụ chi trả khoản bồi thường theo hợp đồng.
Phân biệt quan trọng:
- Người mua bảo hiểm: Người/tổ chức mua và sở hữu hợp đồng, kiểm soát việc thanh toán, sửa đổi hoặc hủy bỏ.
- Người thụ hưởng bảo hiểm: Bên được chỉ định nhận tiền bồi thường (ví dụ: tiền tử kỳ bảo hiểm nhân thọ). Người được bảo hiểm và người thụ hưởng thường là hai đối tượng khác nhau.
Ví dụ: Trong bảo hiểm nhân thọ, người được bảo hiểm là người có tính mạng được bảo vệ, còn người thụ hưởng (ví dụ: vợ/chồng) nhận tiền tử kỳ.
Phạm vi áp dụng theo loại hình bảo hiểm
Khái niệm người được bảo hiểm áp dụng cho nhiều loại bảo hiểm như bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm y tế, bảo hiểm tài sản và bảo hiểm ô tô. Mỗi loại hình bảo hiểm có những quy định riêng, nhưng chung quy lại, người được bảo hiểm luôn là đối tượng chính mà công ty bảo hiểm cam kết bảo vệ.
Quyền lợi và Nghĩa vụ của người được bảo hiểm
Quyền lợi của người được bảo hiểm
- Quyền được nhận bồi thường và trợ cấp: Người được bảo hiểm có quyền nhận khoản chi trả hoặc trợ cấp từ công ty bảo hiểm khi xảy ra sự kiện theo điều khoản hợp đồng. Khoản bồi thường có thể được chi trả dưới hình thức một khoản tiền một lần hoặc niên kim, tùy theo loại hợp đồng.
- Quyền được minh bạch mọi thông tin: Theo nguyên tắc “uberrima fides” (cam kết trung thực tuyệt đối), công ty bảo hiểm phải cung cấp đầy đủ thông tin về các điều khoản, quyền lợi và nghĩa vụ của người được bảo hiểm. Điều này giúp người được bảo hiểm hiểu rõ hợp đồng và có thể đưa ra các quyết định kịp thời khi gặp rủi ro.
- Quyền khiếu nại và kháng cáo: Nếu công ty bảo hiểm từ chối chi trả hoặc xử lý yêu cầu bồi thường không hợp lý, người được bảo hiểm có quyền khiếu nại, kháng cáo và yêu cầu tái xét. Ngoài ra, họ cũng có thể liên hệ với các cơ quan quản lý bảo hiểm hoặc khởi kiện để bảo vệ quyền lợi của mình.
Nghĩa vụ của người được bảo hiểm
- Cung cấp thông tin chính xác: Khi đăng ký bảo hiểm, người được bảo hiểm phải cung cấp đầy đủ và chính xác các thông tin liên quan đến rủi ro. Việc sai lệch hoặc che giấu thông tin có thể dẫn đến từ chối bồi thường hoặc hủy bỏ hợp đồng.
- Tuân thủ điều kiện hợp đồng: Người được bảo hiểm cần tuân thủ các điều kiện và quy định được nêu trong hợp đồng, chẳng hạn như đóng phí bảo hiểm đúng hạn, báo cáo sự cố kịp thời và thực hiện các thủ tục cần thiết.
- Hợp tác trong giải quyết yêu cầu bồi thường: Trong trường hợp xảy ra rủi ro, người được bảo hiểm có nghĩa vụ hợp tác với công ty bảo hiểm, cung cấp chứng từ, tài liệu và thông tin cần thiết để xác minh sự việc và xử lý yêu cầu bồi thường.
- Giảm thiểu khả năng rủi ro: Hành động kịp thời để hạn chế thiệt hại (ví dụ: sửa chữa tài sản bị ngập lụt).
Người được bảo hiểm và người mua bảo hiểm
Để phân biệt người được bảo hiểm và người mua bảo hiểm, chúng ta chia làm 2 trường hợp:
- Trường hợp người được bảo hiểm là người mua bảo hiểm: Trong nhiều trường hợp, người mua bảo hiểm chính là người được bảo hiểm. Ví dụ, khi bạn mua bảo hiểm nhân thọ cho bản thân, bạn vừa là người mua vừa là người được bảo hiểm. Điều này giúp bạn có quyền kiểm soát toàn bộ hợp đồng và thay đổi các điều khoản nếu cần.
- Trường hợp người mua bảo hiểm khác với người được bảo hiểm: Có những trường hợp người mua bảo hiểm không phải là người được bảo hiểm. Ví dụ, bố mẹ mua bảo hiểm nhân thọ cho con cái hoặc vợ/chồng mua bảo hiểm cho nhau. Trong các trường hợp này, người mua bảo hiểm có thể có quyền kiểm soát hợp đồng, nhưng quyền lợi của người được bảo hiểm (người được bảo vệ) vẫn được đảm bảo theo hợp đồng.
Người được bảo hiểm và người thụ hưởng bảo hiểm
Như đã đề cập ở đầu bài viết, sự khác biệt cơ bản giữa người được bảo hiểm và người thụ hưởng bảo hiểm là:
- Người được bảo hiểm: là người có rủi ro được bảo vệ theo hợp đồng (ví dụ: người có mạng sống được bảo hiểm, người sở hữu tài sản được bảo hiểm).
- Người thụ hưởng: là người được chỉ định nhận khoản chi trả khi người được bảo hiểm qua đời hoặc xảy ra sự kiện bảo hiểm.
Trong một số hợp đồng, người mua bảo hiểm có thể tự chỉ định mình làm người thụ hưởng (điển hình trong bảo hiểm nhân thọ tự bảo hiểm). Ngược lại, trong nhiều trường hợp, người thụ hưởng có thể là người khác hoàn toàn so với người được bảo hiểm, nhằm đảm bảo tài sản tài chính được chuyển giao theo ý định của người mua bảo hiểm.
Ngoài ra, người được bảo hiểm, người mua bảo hiểm và người thụ hưởng bảo hiểm có thể là cùng một người.
Các trường hợp người được bảo hiểm không được hưởng quyền lợi
Dưới đây là 3 trường hợp phổ biến người được bảo hiểm không được hưởng quyền lợi (hay bị công ty bảo hiểm từ chối bồi thường):
- Vi phạm điều khoản hợp đồng: Nếu người được bảo hiểm không thực hiện nghĩa vụ đóng phí hoặc không tuân thủ các điều kiện được quy định trong hợp đồng, công ty bảo hiểm có quyền từ chối chi trả quyền lợi.
- Các trường hợp loại trừ theo hợp đồng: Một số hợp đồng bảo hiểm có điều khoản loại trừ cụ thể như tử vong do tự sát trong khoảng thời gian nhất định, hay các hành vi vi phạm pháp luật. Trong những trường hợp này, người được bảo hiểm sẽ không được hưởng quyền lợi bảo hiểm.
- Hành vi gian lận hoặc che giấu thông tin: Nếu người được bảo hiểm có hành vi gian lận, không trung thực trong việc cung cấp thông tin khi đăng ký bảo hiểm, họ có thể mất quyền được hưởng quyền lợi theo hợp đồng.
Khung pháp lý liên quan:
- Luật Tiểu Bang: Quy định rủi ro được bảo hiểm. Ví dụ: Điều 1113 Bộ luật Bảo hiểm New York liệt kê 34 danh mục, bao gồm hỏa hoạn và trách nhiệm pháp lý.
- ERISA: Quản lý các gói bảo hiểm sức khỏe do doanh nghiệp mua, đảm bảo trách nhiệm của bên cung cấp.
- Nguyên tắc “uberrima fides”: yêu cầu cả người mua và người được bảo hiểm phải trung thực và đầy đủ thông tin. Công ty bảo hiểm phải xử lý yêu cầu công bằng và nhanh chóng. Việc không tuân thủ nguyên tắc này có thể dẫn đến việc từ chối chi trả hoặc hủy bỏ hợp đồng.
Một số lưu ý quan trọng về người được bảo hiểm
Dưới đây là một số lưu ý bạn cần biết về người được bảo hiểm để tránh các rắc rối hay tranh chấp về sau:
- Sự thay đổi vai trò trong hợp đồng bảo hiểm: Tùy thuộc vào loại hình và điều khoản của hợp đồng, vai trò của người được bảo hiểm có thể thay đổi. Ví dụ, trong bảo hiểm theo nhóm (group insurance) do doanh nghiệp cung cấp, quyền thay đổi người thụ hưởng có thể bị hạn chế.
- Chọn người được bảo hiểm phù hợp: Bảo hiểm nhân thọ thường ưu tiên 3 nhóm đối tượng là trụ cột gia đình, trẻ nhỏ hoặc người già làm người được bảo hiểm. Tùy nhu cầu mà bạn chọn đối tượng phù hợp, đảm bảo bản thân và người thân trong gia đình được bảo vệ một cách tốt nhất.
- Ký tên trực tiếp trong hợp đồng bảo hiểm: Bạn cần ký tên trực tiếp trong hợp đồng bảo hiểm hoặc nếu có người ký thay thì cần có văn bản ủy quyền theo quy định pháp luật. Điều này giúp hợp đồng bảo hiểm có hiệu lực và bạn sẽ được chi trả quyền lợi khi có rủi ro xảy ra.
- Không thể thay đổi người được bảo hiểm trong thời gian hợp đồng: Người được bảo hiểm là đối tượng đã được công ty bảo hiểm chấp thuận. Vì công ty bảo hiểm sẽ dựa vào các thông tin như tuổi tác, giới tính, nghề nghiệp,… của người được bảo hiểm để xem xét về số tiền bảo hiểm, phí bảo hiểm, thời hạn bảo hiểm,…
- Thông báo cho công ty bảo hiểm nếu thay đổi thông tin cá nhân: Nếu có bất kỳ thay đổi nào về thông tin cá nhân, người được bảo hiểm cần báo cho công ty bảo hiểm để cập nhật mới. Điều này giúp đảm bảo bạn sẽ nhận được các quyền lợi, tránh tình trạng không được chỉ trả tiền bảo hiểm khi có rủi ro.
Lời khuyên cho người đang có ý định mua bảo hiểm
Khi lựa chọn và quản lý hợp đồng bảo hiểm, hãy luôn đọc kỹ các điều khoản, lưu ý về quyền lợi và nghĩa vụ của mình. Nếu có bất kỳ thắc mắc hay tranh chấp nào, đừng ngại tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia pháp lý hoặc cơ quan quản lý bảo hiểm. Hãy nhớ rằng, bảo hiểm không chỉ là một hợp đồng tài chính mà còn là cam kết tin cậy giữa người mua và công ty bảo hiểm.
FAQs
- Người được bảo hiểm là ai trong hợp đồng bảo hiểm?
Người được bảo hiểm là đối tượng chịu rủi ro được bảo vệ theo hợp đồng bảo hiểm, có thể là chính người mua hoặc người khác được bảo hiểm bởi hợp đồng. - Người được bảo hiểm có thể thay đổi được quyền lợi không?
Quyền lợi của người được bảo hiểm được quy định rõ trong hợp đồng và có thể thay đổi nếu hợp đồng cho phép hoặc theo quy định của pháp luật liên quan. - Khi nào người được bảo hiểm không được hưởng quyền lợi?
Người được bảo hiểm không được hưởng quyền lợi khi vi phạm các điều khoản của hợp đồng như không đóng phí, gian lận cung cấp thông tin hoặc nếu xảy ra các trường hợp loại trừ đã được nêu trong hợp đồng. - Làm sao để phân biệt giữa người được bảo hiểm và người thụ hưởng bảo hiểm?
Người được bảo hiểm là đối tượng chịu rủi ro được bảo hiểm, trong khi người thụ hưởng bảo hiểm là người được chỉ định nhận khoản chi trả khi sự kiện bảo hiểm xảy ra. Trong một số trường hợp, cả hai có thể trùng lặp, nhưng thường thì chúng có vai trò khác nhau.
Lời kết
Bảo hiểm là một phần quan trọng của cuộc sống hiện đại và hiểu rõ vai trò, quyền lợi cũng như nghĩa vụ của người được bảo hiểm sẽ giúp bạn có những quyết định tài chính sáng suốt và bảo vệ tốt hơn trước những rủi ro không lường trước. Nhớ rằng, một hợp đồng bảo hiểm hiệu quả không chỉ dừng lại ở việc mua bảo hiểm mà còn đòi hỏi sự theo dõi, cập nhật và hiểu biết đầy đủ về các điều khoản để đảm bảo quyền lợi của bạn được bảo vệ trọn vẹn.
Nếu bạn đọc đang gặp vấn đề, hoặc có thắc mắc xoay quanh hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, hoặc quan tâm đến các chương trình bảo hiểm nhân thọ, chương trình đầu tư hưu trí miễn thuế,… hãy gọi ngay hotline (678) 722 3447, nhắn tin qua Messenger hoặc để lại lời nhắn tại email Support@Thinksmartinsurance.com để được tư vấn miễn phí.
Thinksmart Insurance