WHO tuyên bố Đậu mùa khỉ (Mpox) là tình trạng sức khỏe toàn cầu khẩn cấp

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vừa tuyên bố đậu mùa khỉ (mpox) ở một số khu vực là tình trạng sức khỏe toàn cầu khẩn cấp. Dịch bệnh này hiện đã cướp đi sinh mạng của ít nhất 450 người trong đợt bùng phát đầu tiên ở DR Congo. Trước tình trạng này, nhiều cảnh báo rằng nếu không có giải pháp kịp thời thì dịch đậu mùa khỉ (mpox) mất kiểm soát rất có thể xảy ra.

Diễn biến dịch đậu mùa khỉ (mpox) ngày càng căng thẳng

Tại các khu vực Trung tâm và Đông Phi, dịch đậu mùa khỉ (mpox) đã và đang lan rộng một cách nhanh chóng. Đặc biệt kể từ khi xuất hiện biến thể mới – Clade 1b có tốc độ lây lan nhanh và tỷ lệ tử vong cực cao, các chuyên gia y tế và người đứng đầu Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh tật châu Phi – Jean Kaseya lo ngại rằng dịch đậu mùa khỉ (mpox) có thể mất kiểm soát nếu không có các biện pháp ngay lập tức để kiểm soát nó.

Theo số liệu của WHO, tính đến tháng 07/2022, biến thể Clade 2 của đậu mùa khỉ (mpox) đã lây lan đến gần 100 quốc gia (có cả châu Âu và châu Á), lây lan hơn 87.000 ca bệnh và gây ra 140 ca tử vong trong đợt đầu tiên.

Chỉ tính riêng ở DR Congo, từ đầu năm 2024 đã có hơn 13.700 ca mắc đậu mùa khỉ (mpox) và ít nhất 450 ca tử vong. Bệnh cũng đã được phát hiện ở các quốc gia châu Phi khác – bao gồm Burundi, Cộng hòa Trung Phi, Kenya và Rwanda.

Hiện WHO đã đưa đậu mua khỉ (mpox) vào tình trạng “rất đáng lo ngại” và “toàn cầu cần có phản ứng phối hợp để dừng đợt bùng phát dịch bệnh này” – Tổng Giám đốc WHO, Tedros Adhanom Ghebreyesus cho biết.

Các con đường lây lan đậu mùa khỉ (mpox)

Bệnh đậu mùa khỉ (mpox) lây truyền qua tiếp xúc gần, chẳng hạn như quan hệ tình dục, tiếp xúc da kề da và nói chuyện hoặc hít thở gần người khác. Ngoài ra, bệnh còn lây lan qua đường động vật sang người.

Lây truyền từ người sang người

Có 4 con đường chính để đậu mùa khỉ (mpox) lây nhiễm người sang người, bao gồm:

• Tiếp xúc trực tiếp với các vết thương, dịch cơ thể: Việc chạm vào các vết phát ban, vết loét, dịch từ các vết thương hoặc dịch cơ thể của người bệnh có thể làm lây lan virus.
• Tiếp xúc qua đường hô hấp: Virus có thể lây truyền qua các giọt bắn lớn khi ho hoặc hắt hơi, đặc biệt trong trường hợp tiếp xúc gần và kéo dài.
• Tiếp xúc với các vật dụng bị ô nhiễm: Việc chạm vào các vật dụng bị nhiễm virus như quần áo, đồ dùng cá nhân, đồ dùng y tế… sau đó đưa tay lên mắt, mũi hoặc miệng có thể gây lây nhiễm.
• Quan hệ tình dục: Quan hệ tình dục không an toàn với người bệnh cũng là một con đường lây truyền.

Lây truyền từ động vật sang người

Có 2 con đường chủ yếu khiến đậu mùa khỉ (mpox) lây nhiễm động vật sang người:

• Tiếp xúc trực tiếp với động vật bị nhiễm bệnh: Việc tiếp xúc với máu, dịch cơ thể hoặc các vết thương của động vật bị nhiễm virus có thể gây lây nhiễm.
• Ăn thịt động vật hoang dã: Việc tiêu thụ thịt động vật hoang dã bị nhiễm bệnh chưa được nấu chín kỹ cũng có thể là nguyên nhân gây bệnh.

Các yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng lây nhiễm

Bên cạnh hình thức lây lan ở trên thì cũng còn nhiều nguy cơ làm tăng khả năng nhiễm đậu màu khỉ (mpox), bao gồm: 

• Tiếp xúc gần gũi với người bệnh: Những người sống chung, chăm sóc người bệnh hoặc có quan hệ tình dục với người bệnh có nguy cơ cao bị lây nhiễm.
• Tiếp xúc với động vật hoang dã: Những người làm việc trong các phòng thí nghiệm, cơ sở y tế, hoặc những người sống gần các khu rừng có nguy cơ tiếp xúc với động vật hoang dã cao hơn.
• Hệ miễn dịch suy yếu: Những người có hệ miễn dịch suy yếu, như người nhiễm HIV/AIDS, người đang điều trị ung thư, hoặc người sử dụng thuốc ức chế miễn dịch, có nguy cơ mắc bệnh nặng hơn.

Dấu hiệu nhận biết đậu mùa khỉ (mpox)

Bệnh đậu mùa khỉ (mpox) thường có các triệu chứng tương tự như bệnh đậu mùa trước đây. Tuy nhiên, đậu mùa khỉ có một số đặc điểm riêng biệt, người mắc phải bệnh này thường sẽ có những dấu hiệu nhận biết ứng theo 2 giai đoạn:

Giai đoạn đầu:

• Sốt: Thường là triệu chứng đầu tiên, xuất hiện trước khi phát ban.
• Đau đầu, đau cơ, đau lưng: Cảm giác mệt mỏi, ớn lạnh và kiệt sức.
• Sưng hạch bạch huyết: Đây là một đặc điểm phân biệt rõ ràng với bệnh đậu mùa thông thường, hạch bạch huyết thường sưng lên ở nách, cổ hoặc háng.

Giai đoạn phát ban:

• Phát ban: Xuất hiện sau khi sốt từ 1 – 3 ngày. Ban đầu là các vết đỏ, sau đó phát triển thành các mụn nước, mụn mủ, rồi đóng vảy và rụng.
• Vị trí phát ban: Thường xuất hiện trên mặt, lòng bàn tay, bàn chân, ngực, bộ phận sinh dục hoặc hậu môn.
• Mụn nước: Các mụn nước thường sâu hơn và có hình dạng tròn đều hơn so với mụn nước của bệnh thủy đậu.

Các triệu chứng khác:

• Viêm kết mạc: Mắt đỏ và sưng.
• Viêm niêm mạc miệng: Xuất hiện các vết loét trong miệng.
• Sưng hạch: Các hạch bạch huyết sưng to và đau.

Lưu ý về bệnh đậu mùa khỉ (mpox):

• Thời gian ủ bệnh: Khoảng 5 – 21 ngày.
• Thời gian mắc bệnh: Thường kéo dài từ 2 – 4 tuần.
• Triệu chứng có thể khác nhau ở mỗi người: Một số người có thể chỉ có triệu chứng nhẹ hoặc không có triệu chứng.

Nếu bạn có các triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh đậu mùa khỉ, hãy liên hệ ngay với cơ sở y tế để được khám và tư vấn sớm nhất để tránh lây lan cho gia đình, người thân, cộng đồng và giảm thiểu các rủi ro không mong muốn.

Thợ nails và người làm hãng cần làm gì để phòng tránh đậu mùa khỉ (mpox)?

Theo Bộ Y tế & Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ, tính từ 2022 đến nay chưa ghi nhận ca nhiễm đậu mùa khỉ (mpox) nào. Tuy nhiên trước tình hình lây lan nhanh chóng của dịch bệnh này, người Việt sống tại Mỹ – nhất là những thợ nails và người làm hãng thường xuyên tiếp xúc với nhiều người vẫn nên chú ý để phòng tránh đầu mùa khỉ (mpox).

Một số biện pháp tránh đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả:

• Rửa tay thường xuyên với xà phòng và dung dịch sát khuẩn
• Đeo khẩu trang, bao tay khi tiếp xúc
• Thường xuyên khử trùng, vệ sinh nhà ở, cửa tiệm và các dụng cụ
• Tiêm phòng vaccine đậu mù khỉ (mpox): đây được xem là cách hữu hiệu nhất
• Chú ý, theo dõi sức khoẻ: nếu thấy các dấu hiệu nghi là đậu mùa khỉ (mpox) cần liên hệ ngay cho trung tâm y tế để khám và chữa bệnh kịp thời cũng như có những biện pháp ngăn ngừa lây lan nhanh chóng.

Ngoài ra, người Việt định cư Mỹ cũng nên “trang bị” cho bản thân một hợp đồng bảo hiểm như bảo hiểm sức khoẻ, bảo hiểm nhân thọ,… Để nếu không may gặp phải các vấn đề về sức khoẻ (không riêng gì đậu màu khỉ (mpop), người tham gia vẫn được bảo vệ và có được nguồn tiền mặt ổn định cuộc sống. Hiện chi phí cho các hợp đồng bảo hiểm nhân thọ như Term Life, IUL Secrets,… tại Thinksmart Insurance đã rất rẻ, dao động từ $10 – $500/tháng (tuỳ vào chương trình và tình trạng sức khoẻ của người gia), nên đây là hình thức rất đáng để đầu tư.

Ở trên là những thông tin đáng báo động về dịch bệnh đậu mùa khỉ (mpox) được đưa vào tình trạng sức khoẻ toàn cầu khẩn cấp. Bạn đọc cần lưu ý những dấu hiệu nhận biết cũng như biện pháp phòng tránh đậu mùa khỉ (mpox) để bảo vệ sức khoẻ của bản thân và người thân. Nếu có thắc mắc hoặc cần tư vấn, hãy gọi ngay vào hotline (678) 722 3447, nhắn tin qua Messenger hoặc gửi mail đến địa chỉ Support@Thinksmartinsurance.com